De woorden en de dingen

Van nieuw gevonden dingen tot de woorden die in onbruik raken, soms alleen al voor de klank ervan …

… besogne … brutalisme * … conservatief * … deemster … desalniettemin … donquichotterieën … flierefluiten … fluïde … geboortekleed … geroezemoes * … glimp … grasduinen * … haarklieven (haarkloven) … hondsdagen … huidhonger … hunkering … kastelein … kerfstok … kommer … kwel … lanterfanten … larmoyant … lichtbeeld … mastjaar … mierenneuken … minnedrift … moeskopperij … muggenziften … murmeren * … niemandsland * … ochtendhout … olifantenpaden * … ongerijmd … oproerkraaier … paaien … pekelzonde … rafelranden * … rizoom * … rompslomp … ruis … scharrelkinderen * … schemer * … schier … schrikkelfeest … schroom … serendipiteit * … soelaas … stoorzender … trouvaille … tussentijd … vachthonger * … verschilligheid … verveling … via * … weemoed … weeromstuit … woekeren … zweem … zwerfmatras * … zwerfruimte *

* Brutalisme, in de architectuur de stroming die ontstond toen architecten de ongekende mogelijkheden van beton ontdekten. Heeft ook de klank van een brute kracht. *** Conservatief, in de ware betekenis van het woord: zij die het waardevolle willen bewaren. Ook: conservatief anarchist, luddiet. *** Geroezemoes omdat de woorden soms perfect klinken als de betekenis ervan. *** Grasduinen oorspronkelijk ‘naar hartelust toetasten’, later vooral ook ‘op zijn gemak rondsnuffelen’. *** Murmeren is een onomatopee. Je kan er je meerdere geluiden bij inbeelden maar ik hoor in murmer toch vooral een gefluister of geruis. *** In ‘Niemandsland’ neemt David Hamers ons mee op verkenningstocht. Hij keert terug naar het veldje uit zijn jeugd en vertrekt van daaruit naar al die andere veldjes, stukjes niemandsland die overal en nergens de randen van steden en dorpen markeren. Hier gebeurt wat elders niet kan of mag; hier is niet op voorhand duidelijk wat mooi is en wat lelijk, wat hoort en wat niet; hier moeten we opnieuw leren kijken, denken en ordenen. *** Olifantenpaden … zie Het verlangen naar de kortste weg *** Rafelranden zijn ongrijpbare, altijd veranderende gebieden, maar ook spannende plekken vol met geheimen en mogelijkheden. *** Rizoom (rhizome) … in de plantenwereld: een ondergrondse, meestal horizontaal lopende, al of niet opgezwollen stengel. Het eind van de wortelstok buigt vaak weer omhoog en vormt zo een nieuwe plant. In de filosofie (Deleuze & Guattari – lees Patricia De Martelaere: De wortels van de boom der kennis. *** Scharrelkinderen (trendy) zijn kinderen die buiten mogen spelen en rondlopen, zonder dat er volwassenen bij zijn. De meeste kinderen van tegenwoordig gaan nooit alleen het huis uit. Ze worden bijna constant door volwassenen begeleid, nemen deel aan georganiseerde activiteiten en hebben nauwelijks de mogelijkheid om zelf op exploratie te gaan. Vandaar batterijkinderen. Scharrelkind is gevormd naar analogie van de scharrelkip (in die zin zou “vrije uitloop” toepasselijker zijn). *** Schemer zoals in schemering, schemerlicht, schemerzone, … *** Serendipiteit is het vinden van iets onverwachts en bruikbaars, terwijl je op zoek was naar iets totaal anders. *** Vachthonger huidhonger maar dan met huisdieren *** Via Het boek ‘In Via Veritas’ introduceert een nieuw paradigma voor het denken over architectuur en stedenbouw. De weg of route (via in het Latijn) laat toe om op een andere manier naar de ruimte te kijken. Een plek is geen op zichzelf staand gegeven, maar het resultaat van bewegingen, relaties, stromen en processen. De route is geen infrastructuur, maar is vooral cultureel, maatschappelijk, economisch en politiek bepaald. Routes vertellen iets over het gebruik van een plek. Ze scheppen betekenis en identiteit. Joeri De Bruyn, Maarten Van Acker, Filip Buyse, Frédéric Rasier, Peter Vanden Abeele, In Via Veritas, Public Space, Mechelen, 2015, ISBN: 9789491789052 (NL) *** Zwerfruimte is “gebouwde en onbebouwde ruimte die op verschillende schalen overal en nergens aanwezig is, en die zwerft tussen (her)bestemming of teruggave aan de natuur. Ruimte die we met z’n allen gecreëerd hebben, maar waarvan we ons nu niet altijd meer bewust zijn dat we ze hebben.” – RE-ST

“This word has no meaning. Use it as often as possible.”

“Van Kooten en De Bie blijven de onbetwiste Lage Landenkampioen van de neologismen. Goed bekkende woorden voor bestaande types, dat was hun specialiteit. Regelneven, doemdenkers en positivo’s, we wisten wel dat ze bestonden, maar Van Kooten en De Bie gaven hun een naam die bovendien praatpret verschafte.” (Wouter Deprez in De Standaard)