De oogst van deze maand bestaat voorlopig uit een leestip, luisterbars, analoge cultuur, een playlist en als we hoogst uitzonderlijk eens willen dansen …

Woord

DE AUTONAUTEN VAN DE KOSMOSNELWEG
Julio Cortázar en Carol Dunlop

In een Volkswagenbusje de hort op gaan. Julio Cortázar en zijn vrouw Carol Dunlop maken die oude hippiedroom waar, maar verlaten in hun tocht van Parijs naar Marseille de snelweg niet. De autonauten is hun quasiwetenschappelijke verslag van de 65 snelwegparkings die ze onderweg aandeden.

Beeld

Het beeld van deze maand is een foto van Ringo Gomez-Jorge bij het artikel over de luisterbars. De foto is genomen in Café Montezuma in Parijs, een ‘bar d’écoute’ die eind 2019 openging, dicht bij het Louvre. (klikken voor een groter beeld)

No comment / traag / jazz

Klinken op de goede klank – De Standaard over de opmars van de ‘listening bars’. In steeds meer Europese steden zijn de ‘luisterbars’ (zeg ook ‘bar d’écoute’, ‘restaurant à vinyl’, etc.) het nieuwe snoepje: daar heeft de dj dezelfde status als de chef en de sommelier, en wordt zelfs nagedacht over welke vinylplaat het best zou passen bij welke wijn.

De ‘listening bars’ kiezen voor klein, traag en eerlijk. Ze schenken een goed glas, bereiden fijn eten en voegen daar iets aan toe wat je bijna nergens vindt: handgekozen muziek. (…) Thomas Mamakis van L’Altitude in Vorst verwelkomt regelmatig gast-dj’s die met muziek een verhaal komen vertellen, en anders zet hij ’s avonds zelf een vijftiental vinylalbums in volgorde klaar. ‘Ik koop vinyl sinds mijn vijftiende, vooral jazz, en heb thuis zo’n 5.000 albums staan. (lacht) Tja, ik rook niet, ik drink niet en ik gok niet. Muziek is mijn enige verslaving. En op deze plek wil ik muziek delen die je elders niet hoort.’ In Mancuso in Bordeaux worden stukken muziek principieel tot de allerlaatste noot gespeeld om ze respect te betonen. In Brilliant Corners in Londen, genoemd naar een album van Thelonious Monk, kun je de ene avond vettige funk en de volgende dag zweverige ambient horen. Corner Stone in Amsterdam probeert frisse, pittige smaken te verzinnen bij het menu van oude hiphop en funk. Maar wie de wortels van de luistercafés wil vinden, moet naar Japan. Theo De Penanster van Café Montezuma in Parijs vertelt over de kissa in Japan, waar mensen samen komen om naar jazz te luisteren. Dat is, naast het werk en het huis, hun “derde plek”. Ze zitten er in een cirkel en ondergaan een ritueel met vinyl. Ze delen muziek. Jazz-kissa’s zijn in Japan al bijna honderd jaar een traditie, maar bleven lange tijd geheimtips voor liefhebbers. Misschien dat het succes van Haruki Murakami de aandacht wekte? De Japanse auteur opende in 1974 zelf zo’n kissa, ‘Peter Cat’, vertaalde later de flow van jazz in de taal van zijn gevierde romans, waarvan de titels soms verwezen naar jazzstukken. Plaatsen als Bridge en Shelter verwelkomen hun gasten in Tokio vandaag met een ‘perfecte’ sound en een unieke vinylcollectie. In de nieuwe eeuw volgden New York en Los Angeles, daarna Londen, en de jongste jaren Parijs. ‘Maar wat me bevalt,’ zegt Thomas Mamakis, ‘is dat je het concept kunt aanpassen aan je omgeving. Jazz past goed in Tokio, waar stilte een kostbaar goed is. In Spanje houden de mensen van een goeie discussie. In België van gezelligheid en lekker eten. Dat is de uitdaging: hoe kunnen we muziek een waardige plaats geven binnen een lokaal kader?’Jeremie Zeltner kocht met twee vrienden een oud restaurant, Le Trou Normand, in de buurt van het Canal Saint-Martin en combineerde een deel van de inboedel met brocantevondsten en een goeie installatie voor de muziek. Hij noemt Cadence een huiselijk, analoog avontuur: de keuken drijft op lokale aanvoer, het terras lokt de schoolgaande ouders, bevriende muzikanten maken exclusieve mixtapes en de plaats moet mensen blij maken. “In Cadence draaien we meestal trage, instrumentale, verwarmende muziek, en op locatie is het feest. Muziek is ons bindmiddel. We doen iets eerlijks, simpels, waarbij we ons goed voelen.” In de kelder van Café Montezuma kunnen gasten helemaal genieten van de delicate klank van authentieke Klipschornboxen en vintage, zelfs speciaal ontworpen hifi. Daar, tussen eeuwenoude muren, wordt muziek iets heiligs. “We draaien heel breed, van Neil Young over John Coltrane tot Ryo Fukui. Maar wat vooral telt, is de spirit: we verkiezen muziek waarvoor muzikanten echt samenspeelden, geen filters gebruikten, met een klank die zeker niet met compressietechnieken vervormd werd.” In 2016 publiceerde David Sax het boekje ‘The revenge of analog’, waarin hij betoogde dat hoe digitaler de toekomst wordt, hoe meer waarde analoge cultuur krijgt. ‘Analoge cultuur,’ aldus Sax, ‘is met haar tactiele interface beter geschikt om de menselijke imperfecties weer te geven dan de digitale cultuur die ons conditioneert om binair, in zwart en wit, te denken.’ De audiobars denken niet in dat selectieve zwart-wit, maar mixen generaties en muziekstijlen, wijn en muziek, buurtbewoners en jazzfreaks. Nogmaals Thomas Mamakis: “Ik kan u garanderen dat hier vrijwel geen playlists te horen zijn, en zéker geen Spotify. Voor mij is het ook een kwestie van heropvoeding: muziek is een waardevol ambacht en door te betalen, betoon je respect aan de mensen die ze creëerden.”

Klank / playlist voor vrijdag 29 oktober 2021

(for some hiphop vibes check Damu the Fudgemunk, no_name, Sampah the Great)

• Prince Fatty, Shniece Mcmenamin – Black Rabbit – Prince Fatty’s cover of the 1967 Jefferson Airplane classic ‘White Rabbit’
• Mungo’s Hi Fi x Gardna & Catching Cairo – Back In The Dayz
• disrupt – The Swamps of Scabb (Jahtari)
• Hortense Ellis – Breakfast In Bed
• Alton Ellis – Can’t Get Used To Losing You
• Jerry Jones – Compared to What
• Jerry Jones – Common people
• Koffee – West-indies
• Theon Cross – Forward Progression II
  (and a good read: Theon Cross Connects Jazz With Jamaican Sound System Culture)
• Dub Empire – Thunder (straight from Syracuse, Italy)
• Nubya Garcia – Source (Dengue Dengue Dengue Remix)
• Makaya Mcraven – Black Rhythm Happening
• De zinderende postpunk anno 2021 van Melt Yourself Down met “Pray for me I don’t fit in”.
• Pa Salieu Feat. Obongjayar – Style & Fashion
• Badbadnotgood – Beside April
• Jane Birkin – La Gadoue

Klank

Als we hoogst uitzonderlijk eens willen dansen, dan is dit zeker een kandidaat voor de playlist. De Soulwax remix van Marie Davidsons ‘Work It’. Aanstekelijke electro-pop die rechtstreeks op de dansvloer mikt. Het origineel dateert van 2018, de remix werd in 2019 uitgebracht op Ninja Tune. Maar het klinkt vandaag nog even zomers en fris, zelfs in de herfst. Fun!